"من، اونتَش نَپيريش، با آجرهايي طلايي رنگ، نقره‌اي رنگ، سبز و سياه، اين معبد را ساختم و آن را به نَپيريش و اينشوشينَک، خدايان اين محوطه‌ي مقدس هديه کردم. کسي که [آن را] ويران کند، کسي که آجرهاي آن را از بين برد، کسي که آجرهاي طلايي رنگ، نقره‌اي رنگ، سبز و سياه رنگ آن را بردارد و به سرزمين ديگري برد، باشد که ترس و بيم نپيريش و اينشوشينک و کي‌ري‌ريش، خدايان اين محوطه‌ي مقدس بر سر آنان نازل گردد و باشد که نسلشان در زير خورشيد برچيده شود."
محوطه‌ي باستاني چغازنبيل در جنوب غربي ايران، استان خوزستان، سي و پنج کيلومتري جنوب شرقي شهر باستاني شوش قرار گرفته است.
دور-اونتش به معناي قلعه‌ي اونتش مي‌باشد. در بعضي از متون ميخي اين شهر آل اونتش (Al Untash) ذکر شده که به معناي شهر اونتش است. در مرکز شهر، معبد عظيمي به صورت مطبق بنا شده که امروزه دو طيقه از آن هنوز پابرجاست. اين معبد موسوم به ذيقورات -ذيگورات- مي‌باشد که به دو تن از خدايان بزرگ عيلاميان اهدا گرديده.
دو دوره‌ي مشخص ساختماني در برپايي ذيقورات رديابي شده. در مرحله‌ي اول، طبقه‌ي نخست به صورت اتاق‌هايي پيرامون يک حياط مرکزي ساخته شده است و در مرحله‌ي بعد، حجم‌هاي مربوط به طبقات در ميان حياط مرکزي ساخته شده‌اند.
پيش از کشف چغازنبيل، کتيبه‌اي به دست آمده بود که در آن اشاره‌اي بر دور-اونتش بود. در اين استل، اشاره‌اي بر وجود شهري به نام دوراونداسي بود که بر کران رودخانه هيثيته يا ايديده قرار دارد و به جايي به نام تيکني ادامه مي‌يابد.
اين کتيبه با اتحاف استلي به عنوان هديه‌ي پادشاه به ايزد محبوب‌اش پايان مي‌گيرد.
امروزه مي‌دانيم که دوراوندسي همان دور-اونتش يا چغازنبيل است، و رود ايديده همان رودخانه‌ي دز، که از کنار آن مي‌گذرد.
بناهاي شهر از خشت و آجر ساخته شده‌اند و با وجود قدمت بسيار، هنوز بخش زيادي از آن‌ها برجاي مانده‌اند. در ساخت و تزئين چغازنبيل از آجرهاي لعاب‌دار، ملات قير طبيعي، اندودهاي گچي و گل‌ميخ‌هاي سفالين استفاده‌ي زيادي شده است.
درهاي معابد و کاخ‌ها از چوب بوده که با ميله‌هاي شيشه‌اي تزئين مي‌شده‌اند. طي حفاري‌هاي به عمل‌آمده، قطعاتي از مجسمه‌هاي سفالين و لعاب‌دار گاوهاي نر که از دروازه‌هاي ورودي بناي ذيقورات محافظت مي‌نمودند، به دست آمده‌اند. ظروف مختلف سفالي و سنگي، مهره‌هاي استوانه‌اي، اشياي فلزي، پيکرک‌هاي سفالين و اشياي تزئيني از جمله ديگر آثار به دست آمده از اين محوطه هستند.
محوطه‌ي باستاني چغازنبيل در جنوب غربي ايران، استان خوزستان، سي و پنج کيلومتري جنوب شرقي شهر باستاني شوش قرار گرفته است.
دور-اونتش به معناي قلعه‌ي اونتش مي‌باشد. در بعضي از متون ميخي اين شهر آل اونتش (Al Untash) ذکر شده که به معناي شهر اونتش است. در مرکز شهر، معبد عظيمي به صورت مطبق بنا شده که امروزه دو طيقه از آن هنوز پابرجاست. اين معبد موسوم به ذيقورات -ذيگورات- مي‌باشد که به دو تن از خدايان بزرگ عيلاميان اهدا گرديده.
دو دوره‌ي مشخص ساختماني در برپايي ذيقورات رديابي شده. در مرحله‌ي اول، طبقه‌ي نخست به صورت اتاق‌هايي پيرامون يک حياط مرکزي ساخته شده است و در مرحله‌ي بعد، حجم‌هاي مربوط به طبقات در ميان حياط مرکزي ساخته شده‌اند.
پيش از کشف چغازنبيل، کتيبه‌اي به دست آمده بود که در آن اشاره‌اي بر دور-اونتش بود. در اين استل، اشاره‌اي بر وجود شهري به نام دوراونداسي بود که بر کران رودخانه هيثيته يا ايديده قرار دارد و به جايي به نام تيکني ادامه مي‌يابد.
اين کتيبه با اتحاف استلي به عنوان هديه‌ي پادشاه به ايزد محبوب‌اش پايان مي‌گيرد.
امروزه مي‌دانيم که دوراوندسي همان دور-اونتش يا چغازنبيل است، و رود ايديده همان رودخانه‌ي دز، که از کنار آن مي‌گذرد.
بناهاي شهر از خشت و آجر ساخته شده‌اند و با وجود قدمت بسيار، هنوز بخش زيادي از آن‌ها برجاي مانده‌اند. در ساخت و تزئين چغازنبيل از آجرهاي لعاب‌دار، ملات قير طبيعي، اندودهاي گچي و گل‌ميخ‌هاي سفالين استفاده‌ي زيادي شده است.
درهاي معابد و کاخ‌ها از چوب بوده که با ميله‌هاي شيشه‌اي تزئين مي‌شده‌اند. طي حفاري‌هاي به عمل‌آمده، قطعاتي از مجسمه‌هاي سفالين و لعاب‌دار گاوهاي نر که از دروازه‌هاي ورودي بناي ذيقورات محافظت مي‌نمودند، به دست آمده‌اند. ظروف مختلف سفالي و سنگي، مهره‌هاي استوانه‌اي، اشياي فلزي، پيکرک‌هاي سفالين و اشياي تزئيني از جمله ديگر آثار به دست آمده از اين محوطه هستند.
(عکس از نوروز هشتاد و چهار)
Life..
(عکس از نوروز هشتاد و چهار)
اين سنگ را خواهرم وقت ِ پايين آمدن از پله، انداخت. طبق پيش‌گويي ِ اونتش نپيريش، منظريم نسل‌اش از زير آفتاب برچيده شود!
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire