دیروز بسته‌ی جدید دارو را تحویل گرفتم. هشتاد و چهار دانه قرص. برای گرفتنش زیاد به زحمت افتادم. باید می‌رفتم مطب، چون هر سه ماه یک‌بار باید اصل کارت بیمه را استفاده کنند برای صدور نسخه‌ی الکترونیک (برای نوشتن این جمله خیلی گمشده در ترجمه بودم). این را نمی‌دانستم. خیلی جزئیات کوچک آزاردهنده وجود دارد که برنامه‌ریزی‌ها را زیر و رو می‌کند. و مطب خیلی دور است و من خیلی خسته بودم، اما رفتم. کار دو دقیقه‌ای انجام شده بود و سر راه رفتم داروخانه‌ی جدید، چون در داروخانه‌ی روبه‌روی خانه هر بار سر این که مردم درست صف نمی‌بندند و نوبت را رعایت نمی‌کنند عصبانی می‌شوم. تازگی فهمیده‌ام نوبت و سهم و این‌جور چیزها برای من خیلی اهمیت دارد. بزرگ شدن در خانه‌ای با هفت‌تا بچه، نفری یک استکان آجیل شب‌های عید، ران مرغ سهم پسرها، آلوهای بالای یخچال برای خورش پدر است و کسی حق ندارد به آن دست بزند. این‌جور خاطرات. رفتم داروخانه‌ی جدید و بی‌مشکل سفارش دادم و فرداش رفتم گرفتم. یعنی امروز. دارو را گرفتم آوردم خانه و از آن موقع دارم به این فکر می‌کنم که تمام ۸۴ دانه قرص را از بسته در بیاورم و یک‌جا قورت بدهم. 

دراز کشیده‌ام روی تخت. از ساعت دو و نیم بیدار شدم. دیگر خوابم نبرد. حالا نزدیک پنج است و من -جز دوبار برای دستشویی رفتن- از جایم تکان نخورده‌ام. حالا دارم فکر می‌کنم این که در یادداشت آخر چه بنویسی اهمیتی ندارد. می‌توانم یادداشتی بگذارم یادآوری کنم که ع.ر کفشی که دیروز سفارش دادم را پس بدهد، یا کلاس‌های ورزشم را کنسل کند. برای هدا، برای مامان چیزی دلم نمی‌خواهد بنویسم. دارویی که دارم ضربان قلب را کند می‌کند و خیلی امیدوارم که در این تعداد، کلا از کار بیندازد، چون اگر این کار را نکند، نمی‌دانم چه‌کار کنم. نشستم تصور کردم که اگر اثر نکند احتمالا باید بروم پیش نورولوگ بگویم دوباره به‌ام دارو بدهد و لابد باید توضیح بدهم چی شده، و نمی‌توانم. واقعا نمی‌توانم. 

چند باری به‌ام هشدار داده‌اند که در صورت داشتن فکر خودکشی باید بروم اورژانس بیمارستان. می‌دانم که باید این کار را بکنم، اما ازم بر نمی‌آید. نمی‌دانم چطوری خودم را از جایم بلند کنم و لباس بپوشم برای این کار. تراپیست سابقم یکی دوبار با تهدید گفت من باید به پلیس زنگ بزنم. و من این‌جوری بودم که: وا. 

مردم خیلی عجیب و نامطبوعند. آدم‌هایی که ازشان کمک می‌خواهی و خیال ندارند به‌ات کمک کنند و در عین حال نمی‌خواهند این را بگویند، واقعا نامطبوعند. فکر می‌کنم بیشترین دلیل این که نمی‌خواهم زنده باشم همین نامطبوعی آدم‌هاست. و این که دیگر حوصله ندارم.

دیروز رفتم مچ‌های بریده را تماشا کردم که ببینم کجا و چقدر. تصویرش خیلی زیادی بود. برش عمیقی که به نظرم از من برنمی‌آید. خیلی کلافه شدم، چون دلم می‌خواست بعد از خوردن قرص بروم بنشینم توی وان و چاقو بکشم روی مچ. چاقو یا همین شیشه‌ی شکسته‌ای که یک‌بار وقتی خیلی آشفته بودم از توی خیابان برداشتم و گاهی می‌کشم روی پوستم. 

خیلی احساسات متناقض و پیچیده‌ای به این کار دارم. هم دلم می‌خواهد انجام بشود و تمام بود و راحت بشوم و با هیچ عواقبی مواجه نشوم، هم یک بخشی امیدوار است که نشود. نه، راستش امیدوار نیستم و نمی‌خواهم که نشود. دلم می‌خواهد چشم‌هایم را ببندم و دیگر هیچ‌چیزی نبینم و نشنوم و حس نکنم. دلم می‌خواست بروم بالای سرش، بیدارش کنم، به‌اش بگویم یک دلیل برای زندگی کردن به من بده. و دلم نخواست این کار را بکنم. «خوب دیگر، شب به‌خیر». والتر عزیزم. 

پس من پشه‌ی

خوشبختی هستم

چه زنده باشم

و چه بمیرم

۲- شرار افتاده در دل‌ها

 مسئله‌ی من این نبود که چرا بابام توی خیابان به بابای س. گفته بود من مریضم. در مورد ام‌اس من همیشه باز و صادق و قسمت‌کننده بودم. مسئله‌ام این بود که بابام گفته بود هدیه مریض شده، و فشار همه‌ی توضیح‌ها و«حالا طوری هم نشده»ها و این‌طور حرف‌ها را انداخته بود روی دوش خودم. و من آن موقع دیگر حوصله‌اش را نداشتم. 

حالا بابای من و بابای س. هر دوشان مرده‌اند. جفت آدم‌هایی که آن روز توی یکی از کوچه‌های زیتون‌کارمندی همدیگر را دیده بودند و یکی احوال من را پرسیده بود، یکی گفته بود مریض است، و این مکالمه‌شان من را بدجوری به هم ریخته بود.

چه اهمیتی داشت؟

توی یکی از عکس‌هایی که آرشیو گوشی از شش سال پیش یادآوری کرد، توتی دراز کشیده روی قفسه‌کتاب کوتاهه. من صورتم را برده‌ام نزدیک‌ صورتش، با دقت نگاهش را از من دزدیده. به دوربین هم نگاه نمی‌کند. خیلی «حوصله‌ی آدم‌ها را ندارم» است. درست مثل خودم. خیلی به این فکر می‌کنم که روزهای آخر پیشش نبودم. 

دیدن ت. یک‌جورهایی من را به زندگی برگرداند. نه کاملا، اما وقتی رفت دیگر مرتب به این فکر نمی‌کردم که کاش مرده بودم. مدتی به این فکر نکردم. اما این هم کار راحتی نیست. یک بخش بزرگ از وجودم ساکت شده بود. از وقتی پیش آمد که مرتب، هر روز، ساعت‌های متوالی به مردن فکر نکنم، انگار بدنم سعی کرد خودش را از نو بسازد، یا یک راه جدید برای کنار آمدن با درد و غصه پیدا کند. مدتی به آسیب زدن به خودم فکر می‌کردم. بریدن. زخم زدن. بعد این کار را کردم. چند بار. چشمم به خراش‌ها می‌افتد حس بدی به‌ام دست می‌دهد. عذاب وجدان؟ نه، اسمش این نیست. سرزنش خود؟ شاید. این آن بخش افسرده بودن است که نمی‌فهممش. روی کاغذ، در تئوری، غلط بودن آن را می‌فهمم. بعد خودم را نگاه می‌کنم که از دیدن خراش‌ها حس آسودگی، حس زنده بودن، «حس» می‌کند. نمی‌فهمم آدم چرا باید از کار به این اشتباهی این‌طور سبک بشود. انگار بالاخره دارم یک چیزی را حس می‌کنم. انگار این درد، یک چیزی است که من را به زندگی وصل می‌کند.

هرچند که تماشای این خراش‌ها پی‌اش احساس شکست و ناکامی هم دارد. چون «من» نتوانستم به قدر کافی عمیق زخم بزنم. روی خیلی چیزهای دیگری که نتوانستم.

شرمی که این کار باعث شد به‌ام دست بدهد، بی‌اندازه بود. حین حرف زدن با تراپیست حس می‌کردم آدم بی‌فکر و نامربوطی‌ام که این کار را در فیلم‌ها دیده و می‌خواهد ادای دخترهای نوجوان را در بیاورد. بلوز آستین بلند در روزهای گرم تابستان. اول دلم می‌خواست دوباره تکرارش کنم. بیشتر. یک‌جوری که تمام تنم را بپوشاند. یک‌جوری که به جای خودم حرف بزند. احساسات خردکننده و منکوب‌کننده. چیزهایی که به کلمه در نمی‌آیند. انگار از لابلای این خراش‌ها سر می‌خوردند بیرون. خالی می‌شدم. سبک می‌شدم. بعد نشدم. کشف کردم دارم به جای فکر کردن به مردن این کار را می‌کنم. این درک به‌ام فهماند جای این میل دقیقا کجای وجودم است. خیلی عجیب بود. کلا «فهمیدن» خیلی فرآیند عجیبی است. 

چند وقت برگشتم سر فکرهای اولم. الان سه چهار روز است که تقریبا نمی‌توانم غذا بخورم. بوی ادویه، وانیل، بوی گوشت بدن حیوان مرده، بوی خرما، بوها را می‌کشم توی بدنم و توی ذهنم فریاد می‌زنم که نه، نمی‌توانم. خیلی عجیب است. اتفاقاتی که برای بدن آدم، ذهن آدم می‌افتد خیلی عجیب و ترسناک است. و انگار سال‌ها همه‌چیز را راحت از سر گذراندن، من را یک‌هو پرت کرد توی سیاهی عمیقی که از هر گوشه‌اش یک دمل چرکی سر باز کرده. نمی‌دانم چطوری از این سیاهی خودم را بکشم بیرون. کاش می‌مردم. کاش مرده بودم.

۱- چه دشوار است پیمودن

 ت. که آمد و رفت، من هم تمام شدم. خیلی معاشرت خوب و لازمی بود. دلم نمی‌خواهد زیاد ازش حرف بزنم. شاید هم چرا. خیلی از حال و گذشته حرف زدیم. حرف‌زدن‌مان آسان است. من خیلی چیزها یادم رفته. به نظرم اولین‌باری بود که با آدمی از گذشته‌های خیلی دورم مواجه می‌شدم که باید همه‌چیز را با هم مرور می‌کردیم و من یک‌هو دیدم که خیلی چیزها فراموشم شده. هیچ خاطره‌ای ازشان در من نیست. «فراموش می‌شوی، گویی که هرگز نبوده‌ای». برای اولین‌بار به خودم گفتم نه، انگار مغزت خیلی خراب شده. 

اول یا دوم راهنمایی که بودم، ضمن یکی از جلسه‌های مکرری که مربیان با اولیای من می‌گذاشتند که شکایتم را بکنند، مامان ت. به مامان خودم گفته بود که هدیه زیاد به دختر من زنگ می‌زند و نمی‌گذارد درس بخواند. من یادم هست که توی خانواده‌ی پرجمعیت چقدر بچه‌ی تنهایی بودم و چقدر کسی را برای حرف زدن نداشتم و مدرسه و همکلاسی یک فضایی بود که دیگر درش من بچه‌ی ششم خانواده نبودم، همه‌ی کارهای جالب را یکی دیگر قبل از من نکرده بود، یکی بودم مثل بقیه.

سال‌ها این جمله‌ی مامان ت. را بر دوش کشیده بودم. یکی از دلایلی که خیلی حرف نمی‌زنم و به کسی تلفن نمی‌کنم. صدای مامان ت. توی گوشم طنین‌انداز می‌شود. این را به ت. گفتم. همان شبی که گفت مامانم بهت سلام رسوند. با هم به صلح رسیده‌اند دیگر. یک چیزهایی شنیده از گذشته‌های مادرش که درک کردن و بخشیدن را، یا شاید اهمیت ندادن را، آسان کرده. همان‌طور که من با مامان. همه‌ی ما انگار واقعا مادرانمان هستیم. 

یک شب قاطی هزاران حرف دیگر، حرف فیلم «دوئل» شد. روی یوتیوب پیدا کردیم و نشستیم به تماشا. یک چیزی که من را خیلی متعجب کرد، این بود که یادم رفته بود چقدر در جنوب همه‌چیز با لحن طلبکار و متلک گفته می‌شود. کسی سلام نمی‌کند، بلکه می‌پرسند سلامت کو؟ اگر از سختی‌کشیدن‌هایت در زندگی بگویی، جواب می‌شنوی «به خیالت مو قلیه‌ماهی خوردم؟» این‌جوری. من هم این‌جوری بودم. معروف بودم به بچه‌ی شر و بی‌ادب در مدرسه. متلک‌بگو. خیلی سال طول کشید تا فهمیدم حرف زدن و معاشرت و شوخی کردن بابام هم همین‌طوری بود. توی خانه با این‌طور حرف‌زدن بزرگ می‌شدم، بعد می‌رفتم توی مدرسه همین‌جوری با حرف‌های خنده‌دار سعی می‌کردم جای خودم را در جهان پیدا کنم، و نمی‌فهمیدم چرا بهم می‌کویند بچه‌ی بی‌ادب. این هم یکی دیگر از چیزهایی که سال‌ها با خودم کشیدم. خیلی دلم برای بچگی‌های خودم می‌سوزد. همیشه بابت چیزهایی که نداشتم بدهکار دیگران بودم. الان هم بابت این که دلم نمی‌خواد زندگی کنم. 

بابای س. دیروز فوت کرد. یا پریروز. توی اینستاگرام دیدم. رفیق گرمابه و گلستان سال‌های دبیرستان. همسایه‌ی چهار کوچه آن طرف‌تر. باباش را زیاد دیده بودم. خودش هم بابای من را. خانواده‌هایمان توی خیابان همدیگر را می‌دیدند، می‌ایستادند به سلام و علیک. خیلی سال بعد، طی یکی از همین سلام و علیک‌ها، بابام به بابای س. گفته بود هدیه مریض شده. خیلی این صحنه را توی ذهنم تصور کردم. لحن حرف زدن و کلماتش را. یک چیزی که خیلی آزارم می‌دهد این است که وقتی س. آمد پرس‌وجو، که راحت هم نبود، چون شماره‌ای چیزی از من نداشت، رندم به چندنفر از کانتکت‌های فیس‌بوک من پیغام داده بود شماره‌ام را بگیرد بابت مریضی احوال‌پرسی کند و بعدش تازه شروع کرد از خودم پرسیدن که چی شده. سر این توی گروه تلگرام خانوادگی پیغام داده بودم لطفا هر کسی را در خیابان می‌بینید به‌اش نگویید من مریض شده‌ام، و آمده بودم بیرون. چه اهمیتی داشت؟ حالا جفت باباهایمان مرده‌اند. 

این را باید ادامه بدهم. تمام کنم.

که واسه‌ات می‌چکه، چیکه چیکه

 وسط دعوا و داد و بیدادهای من، که کاری نمی‌کنی و دو ماه است باید یک کیسه لباس را ببری بیندازی توی صندوق مخصوصش و یک سال است مغازه بهت نشان داده‌ام که گردنبند پاره‌ام را ببری برای تعمیر و دو روز است منتظرم قالی را جارو بزنی والخ، یک‌دفعه گفت: «مگه خودت چیکار می‌کنی؟» ساکت شدم. تیر خلاص. 

هفته‌ی پیش چهل سالم شد. تولد خیلی بدی بود، اما فرقی هم نمی‌کرد. وقتی ته چاه عمیقی که من هستم باشی، دو پله بالا یا پایین‌تر تفاوتی ندارد. افسردگی و بیکاری و شکست و ناامیدی در عرض یک روز چند برابر نمی‌شوند، بلکه ذره ذره سنگین‌تر می‌شوند و تو را هل می‌دهند پایین. جوری که نمی‌فهمی. 

روز تولدم، ت. به‌ام پیغام داد. همکلاسی خیلی خیلی صمیمی راهنمایی و دبیرستان با هزاران متر خاطرات تلخ و شیرین. شش هفت سال بود در جاهای مختلف بلاک‌اش کرده بودم و جوابش را نمی‌دادم. هیچ‌وقت هم به‌اش نگفتم چرا. چون توی تماس آخر، یک متلک آزاردهنده و بدی مدل بابام را به شوخی گفته بود و چند بار هم تکرارش کرده بود. و من یک‌دفعه احساس کردم دیگر تحمل این‌طور حرف‌ها را ندارم. به شکل خیلی اشتباهی شروع کردم از خودم محافظت کردن و چند ردیف دیگر آجر چیدم روی دیوار بلند دور خودم. 

وقتی ت. به‌ام پیغام داد، احساس کردم اهمیتی ندارد -هرچند بعد حین صحبت دیدم آن لحن و متلک‌ها هنوز سر جایش مانده و هنوز تحمل‌شان را ندارم و سر دوراهی گیر کردم. حرف زدیم و دیدیم خیلی دور نیستیم و خیلی کار مهمی نداریم و حال‌مان خوش نیست. من به شوخی گفته بودم تراپیستم رفته مرخصی و همین حالا بیا و همان شب بلیت گرفت که فردا بیاید. 

یک چیزی این تولد را جالب کرده بود، این که برای اولین بار با دخترهای د.ب. مستقیم در تماس بودم و به‌ام پیغام داده بودند عمه‌ هدیه، تولدت مبارک. 

تمام روزهای پیش را به این فکر کردم که قرص‌هایم را از بسته در بیاورم، بروم یک جایی بنشینم و قرص‌ها را بخورم و بخوابم. فکر این که این قدر مست و خیابان‌خواب و ولگرد زیاد هست که کسی به افتادن من اهمیتی ندهد برایم  آرامش‌بخش بود. حتی به این که چی بپوشم و کجا بروم و توی یادداشت خداحافظی چی بنویسم هم فکر کردم و تصور کردم. به خودم گفتم ت. بیاید و بعد ببینم چه می‌شود. حالا ت. قرار است فردا بیاید و «مگه خودت چیکار می‌کنی؟» و اگر «مگه خودم چیکار می‌کنم»، مثل این که واقعا این زندگی هیچی، هیچی درش ندارد. سیزیف عزیزم، لااقل تکلیف تو با بیهودگی روزهات مشخص بود.

دلمه‌ی فلفل و گوجه پر کردم گذاشتم یخچال برای فردا. خوش عطر و بو. خیلی بهتر از چیزی که آدمی با حال من می‌تواند سر هم کند. از دیدن ترکیب مواد داخل دلمه خیلی حال آشفته‌ای پیدا کردم. انگار این که دست‌هام هنوز می‌توانند یک کارهایی را بکنند برایم عجیب و افتخارآمیز بود. بعد که داشتم با قاشق داخل گوجه را خالی می‌کردم، گریه‌ام گرفت. از ترکیب بوها؛ گوجه و ترخون و زردچوبه. از رنگ تازه‌ی فلفل‌ها. از کاری که ده‌ها بار کرده بودم و خیلی وقت بود نکرده بودم. 

دلم می‌خواهد می‌دانستم کی جرات می‌کنم این کار را بکنم. کاش ت. نمی‌آمد. یا نمی‌رفت. کاش این‌قدر آجر روی آجر نچیده بودم. 

I am Jack's wasted life

یک جای کار می‌لنگد. تا مدتی خیال می‌کردم بابت این است که کار پیدا نمی‌کنم. ولی این نیست. قضیه‌ی حال آدم می‌تواند خیلی ساده‌تر و احمقانه‌تر از این حرف‌ها باشد.

نه، این حرفی نبود که می‌خواستم بزنم. 

خیلی وقت‌ها به این حالی که دچارش هستم حتی فکر هم نمی‌کنم. کرخت و بی‌تفاوت، خودم را از دور نگاه می‌کنم که به زور دنبال جریان زندگی کشیده می‌شود. همینی که هست. ملال و بیهودگی. هر چیزی که می‌بینم، تجربه می‌کنم یا حس می‌کنم همین دو کلمه را به ذهنم می‌آورد. ملال و بیهودگی. این سدی که دور خودم کشیده‌ام، بین خودم و باقی آدم‌ها، بین خودم و کارهایی که باید بکنم، حتی شده تلفن زدن و قرار گذاشتن، که نمی‌زنم و نمی‌کنم. همین سد که انگار هی بالاتر می‌رود، من را از جریان زندگی دورتر می‌کند. به نظرم تا همین چند وقت پیش دلم می‌خواست پرواز کنم یا ازش بالا بروم یا بشکنم‌اش، اما دیگر نه. دیروز خیلی مصمم داشتم فکر می‌کردم پیغام بدهم تراپی را کنسل کنم و توی همین چاله‌ای که توش فرو رفته‌ام بمانم. چون بالا کشیدن خودم سخت و است حس می‌کنم ازم بر نمی‌آید. یاد خیلی چیزهای نامطبوعی توی زندگی‌ام می‌افتم که بیشتر هلم می‌دهند پایین. گاهی وقت‌ها بلدم یا می‌توانم خودم را از زیر فشارشان رها کنم، خیلی وقت‌ها هم نه. و می‌دانم که همین کافی نیست و کارهای دیگری هم باید برای کمک به خودم بکنم که نمی‌توانم. انگار فکر کردن به‌شان هم تنم را فلج می‌کند و از کار می‌اندازد.

نه. این هم چیزی نبود که می‌خواستم بگویم. 

امان از شب. امان از اندوه شب.

دلم می‌خواست می‌مردم. این را هر روز به خودم می‌گویم. دقیقا هر روز. خیلی وقت‌ها برای خودم نشسته‌ام و هیچ کاری ندارم و به خودم این را می‌گویم. گاهی به کارهایی فکر می‌کنم که باید انجام بدهم و بار سنگینی دارند، آن موقع حتما این را به خودم می‌گویم. گاهی منظره‌ی قشنگی می‌بینم، یا طعم دلچسبی را می‌چشم، یا موسیقی پسندم را می‌شنوم، و بعدش به خودم می‌گویم خب دیگه، بسه. خیلی وقت است که فکر می‌کنم بس است، اما چیزی تمام نمی‌شود. چون انگار مثل باقی چیزهای دیگر عرضه ندارم این کار را هم تمام کنم. این که عرضه نداشتم خارج از ایران زندگی دلخواهم را بسازم و حتی کار پیدا کنم، عرضه نداشتم بعد از اتفاق‌های بد اما طبیعی، که دست خودم هم نبودند، خودم را از سیاهچاله‌ای که افتادم توش بکشم بیرون. عرضه نداشتم وزنم را پایین نگه دارم. زندگی نرمال، حال خوش، دوست نزدیک. نساختم و نگه نداشتم و از دست دادم. و حالا که خیلی وقت است که به این فکر می‌کنم که کاش می‌مردم، باز هم عرضه نداشتم که این کار را تمام کنم. 

نه. این یکی را که مطمئنم نمی‌خواستم بگویم.

انگار زیر پتوی سنگینی‌ام که اجازه نمی‌دهد تکان بخورم. حال من این شکلی شده. خودم را وادار می‌کنم بچسبم به کارهای روتین. قدم به قدم. معمولی، بی‌فکر و تمرکز. انگار هیچ کار دیگری ازم بر نمی‌آید. بر نمی‌آید. آینده، دور یا نزدیک، معنی ندارد. یک‌قدم یک‌قدم سر جای خودم درجا می‌زنم.

گاهی به این فکر می‌کنم که دلم می‌خواهد به خودم آسیب بزنم. بریدن، سوزاندن. از بین بردن. دلم می‌خواهد یک زخم واقعی وجود داشته باشد. یک درد واقعی وجود داشته باشد. چون سنگینی این آواری که دیده نمی‌شود، درد این حسی که دقیقا درد نیست، اما دست و پاهایم را کلافه و خسته کرده را دیگر نمی‌توانم تحمل کنم. 

دلم می‌خواست شور زندگی را حس می‌کردم. چیزی که حس می‌کنم، این است که دیگر هرگز به من برنمی‌گردد.‌

تماشای روشن شدن تدریجی هوا بعد از ساعت چهار صبح. ملال و بیهودگی. 

تماشای جوانه‌های نو روی ساقه‌ی مونسترای سابقاً آفت‌زده. ملال و بیهودگی.

نشستن توی بالکن، تماشای باران یک‌ریز و بی‌وقفه روی رودخانه. ملال و بیهودگی

تکرار، تکرار. هزار بار ملال.

.. دختر فهمیده بود که دوای دردش اين‌جا هم نیست. آه. کشيد. آه آمد. دختر گفت: آقا خوابيده؟ آه گفت: همان‌طوری که ديده بودی خوابيده.

دختر باز با آه رفت و نشست بالای سر شوهرش. مدتی قرآن خواند و گريه کرد، بعد گفت: مرا ببر بفروش ...

قبلا خیال می‌کردم یک جایی لابد هست که درش بایستی و بگویی جای خوبی از زندگی ایستادم. حالا فکر می‌کنم که انگار زندگی هیچ جای خوبی برای ایستادن ندارد.

پرت و پلا می‌گویم. 

امسال توی برلیناله یک فیلم خوبی تماشا کرده بودم که خیلی تکانم داد. یونان. خیلی غمگینم کرد. کند و کش‌دار، خالی و ساکت. انگار که من ارد داده باشم یکی هم باید بردارد بنویسد افسردگی مهاجرت را، و یکی هم برداشته باشد نوشته باشد. مرد سوری پناهنده‌ی افسرده که با هفت‌تیر پا می‌شود می‌رود روستای کوچکی در شمال آلمان که خودش را بکشد. تصویر بیهودگی و ملال. کم‌کم از این‌رو به آن‌رو می‌شود و توی همین ملال چیزهای بیشتری پیدا می‌کند. خیلی به این فکر می‌کنم که دلم می‌خواهد بروم همان‌جا، ولی نمی‌دانم از روی امید یا از سر ناامیدی. 

چنگ زدن به لذت‌های حیوانی زودگذر. رقت‌انگیز

دلم می‌خواست دونده‌ی خوبی بودم. هیچ چیز خوبی نیستم. حتی هیچ چیز بدی هم نیستم. در همه چیز متوسط و میان‌مایه و «از تو بدتر/بهتر زیاد هست». متوسط. تکراری. بی‌ارزش.

سه دقیقه به پنج صبح. هوای روشن. ساعت آبرومند برای دویدن. 

دلم می‌خواست می‌مردم. دلم می‌خواست مرده بودم.

***

هشت کیلومتر زیر باران تند یکشنبه، چون دیگر وقت نداشتیم. بعد برگشتیم لباس‌های خیس را چلاندیم و کندیم و من تنهایی رفتم باشگاه. دوچرخه‌ی ثابت. هیاهوی بسیار برای هیچ. صبحانه، تلویزیون، یک ساعت خواب. خواب بد. کاش این‌قدر خواب مرگ و ویرانی و غصه نمی‌دیدم.

***

می‌دونی چی دلم می‌خواد؟ دلم می‌خواد شگفت‌زده بشم. دلم می‌خواد از دیدن یه چیز قشنگ، یه صفحه نوشته، یه نقاشی، یه صحنه از فیلم یا انیمیشن، یه بیت شعر، یه چیزی، هر چی، شگفت‌زده بشم. به کسی نشونش بدم و بگم ببین عجب چیزیه. بگم ببین چه چیزای نابی هنوز پیدا می‌شه که آدم ببینه و لذت ببره. 

دلم می‌خواد جلوی منظره‌های قشنگ فکر نکنم که این‌جا چقدر به درد خاک شدن جنازه‌ی آدم می‌خوره. دلم می‌خواد بلافاصله بعدش به این فکر نکنم که چه اهمیتی داره اصلا.

غلام چشم آن ترکم که در خواب خوش مستی 

نگارین گلشنش روی است و مشکین سایبان ابرو 

بعضی وقتا به نوشتن یادداشت خودکشی فکر می‌کنم. به اون تیکه کاغذ بی‌اهمیتی که ازت باقی می‌مونه. به چندتا جمله‌ی مختصری که قراره اعلام کنه و اطلاع بده و خداحافظی کنه. به این که کلمه‌ها و جمله‌هاش چی باید باشن. و به این که چه اهمیتی داره بعدش.

به قول خانوم هایده ولی تو همه دنیا، دریغ از یک چراغه

Bang bang, I hit the ground

 نزدیک چهار و نیم بعدازظهر. تازه نشسته بودیم پای ناهار. من بودم، نازنین بود، با علی‌رضا. کمی پلو کشیده بودم با سیب‌زمینی برشته و سالاد. داشتم سالاد می‌خوردم. دلم نخواسته بود هنوز که ماهی بگذارم توی بشقاب. خیره بودم به برگ‌های کاهو و تکه‌های لبو. دست‌هام بوی گشنیز می‌داد. چند دقیقه بی‌حرکت ماندم. نازنین پرسیده بود چرا نمی‌خوری؟ اشتها نداشتم. همین را بهش گفتم. پرسیده بود درد داری؟ سرم را تکان دادم که نه. بعد دیگر نتوانسته جلوی خودم را بگیرم، بلند شدم، گفتم بچه‌ها ببخشید، رفتم روی تخت و بعد از مدت‌ها گریه کردم. 

صبح یک‌شنبه. دیروز عصرش از سفر برگشته بودیم سفر. ما خودمان هنوز داشتیم برنمی‌گشتیم خانه. یک‌شنبه قرارمان به گشت و گذار بود. هنوز ماشین اجاره‌ای را نگه داشته بودیم برای همین. وضع هوا جالب نبود. صبح نشد بروم بدوم. باران ریز می‌آمد و زمین پر از چاله‌های کوچک آب بود و آن‌جایی که برای دویدن زیر سر دارم، راه خاکی باریکی است که کیلومترها از وسط زمین‌های کشاورزی و مزارع ذرت و نیشکر و گندم رد می‌شود. قدم‌های سبکبار برای همین رهانشده مانده بود توی پاهام. بعدش رفتیم بازار محلی. غرفه‌های میوه و سبزیجات، غذاهای آماده، شیرینی و ترشیجات، ماهی و محصولات دریایی، قصابی، پنیرفروشی و چیزهای دیگر. دستمان از میوه‌های تابستانی پر شد: گیلاس و توت‌فنگی، شلیل و هلو، زردآلو، طالبی. برای ناهار ایستادیم به ماهی انتخاب‌کردن و تماشای پاک‌کردن و بیرون آوردن فلس‌ها. چنددانه کالاماری هم برداشتیم با یک میگوی خیلی درشت، از آن‌ها که دست و پا دارند و چشم‌هاشان زل زده بهت. که امتحان کنیم. یک دسته گشنیز، زیتون، ترشی فلفل. بعد من و نازنین رفتیم سوپرمارکت برنج بگیریم و سر راه برگشتن، چند دانه شیرینی که دور هم بگذاریم کنار چای. 

برگشتیم خانه باران شروع شد. ما سرمان را گرم حاضر کردن ناهار کردیم. پاک کردن سبزی، تمیز کردن کالاماری و میگو، خرد کردن پیاز، دم کردن کته. دو مدل پیازداغ گذاشتم؛ خلالی برای کالاماری، نگینی برای سس ماهی به سبک خانه‌ی اهواز. کمی تمرهندی خیس کردم. سبزی ساطوری ریختم روی پیازداغ و پوره‌ی گوجه. برای سس ماهی رب گوجه‌فرنگی زدم و ادویه‌ی فراوان و فلفل حسابی، و بعد تمرهندی را صاف کردم ریختم روی باقی چیزها‌. نازنین تمرهندی را که صاف می‌کردم تعریف کرد یک بار جلوی من قلیه‌ماهی با رب‌انار گذاشته بود و من دماغم را گرفته بودم بالا و زیاد نخورده بودم. من یادم نمی‌آمد. توی ذهنم دست‌های مامان بود که تمرهندی را روی آبکش چنگ می‌زند، نه مثل من با چنگال. روی کالاماری کمتر ادویه زدم و برای ترشی، آب‌لیموی تازه اضافه کردم. بعد رفتم کنار، و نازنین تکه‌های ماهی و میگو را سرخ کرد. سالاد مختصری با کاهو و گوجه‌فرنگی و لبوی تازه سر هم کردم، یک ورقه چدار فلفلی را با دست خرد کردم ریختم روی سالاد با چاشنی بالزامیک. زیتون‌ و ترشی هم گذاشتم دم دست. 

سفره را انداختیم و نشستیم. دست‌هام بوی گشنیز می‌داد. خیلی سال بود که سس ماهی این‌طوری درست نکرده بودم. بوی کته و ماهی و سس پرتم کرد پایین. ته خاطراتم. بعد از گریه برگشتم کنار بقیه. دوباره سفره را انداختیم و گفتیم و خندیدیم. من دلم می‌خواست بمیرم. دلم می‌خواست مرده بودم.

از زخم قلب آبائی

یک دوره‌ای از زندگی‌ام در شهر کلن، گاهی همین‌طوری بی‌مقدمه اشک‌هایم سرازیر می‌شد و نمی‌توانستم جلویشان را بگیرم. بعد از مردن بابام و توتی، و قبل از آمدن علی‌رضا. آن موقعی که خیلی احساس تنهایی و بیچارگی می‌کردم. در واقع وقتی که احساس تنهایی و بیچارگی‌ام شروع شد. چون این احساس بعداً، حتی بعد از آمدن علی‌رضا هم از بین نرفت و هنوز هم ادامه دارد. آن دوره از زندگی که یادم می‌آید، بعضی خیابان‌ها و مکان‌ها هست که وقتی به‌شان فکر می‌کنم، یاد گریه‌کردن و گریان بودن می‌افتم. و این که چه زخم‌هایی روی تن آدم هست که دیده نمی‌شوند. آن دوره نه تنها زخمی، که لت و پارم کرده بود.

آن موقع هنوز خیلی تازه بود که بابام مرده بود. ولی زخم مردن بابام با گذشت زمان عمیق‌تر شد. نمی‌دانم چرا. شاید چون نقطه‌ی شروع دردهای بدتری بود. وقتی توتی مریض شد و توی آن روزهای جهنمی من کنارش نبودم، کنار بچه‌ای که بغل من را ترجیح می‌داد، که وقت مریضی و حال بد تخس می‌شد و از آدم دوری می‌کرد، که بعد از نیمه‌شب تنهایی روی تخت بیمارستان جان داد، که یک روز قبل‌اش علی‌رضا گفته بود وسط سرم زدن یک نگاهی به من کرد که حس کردم می‌گوید راحتم کن و من سرش داد زده بودم که فکرش را نکن، این واقعا بدترین درد و رنج و از دست دادنی بود که من در عمرم تجربه کرده بودم. برای مردن توتی، بچه‌ام، خیلی گریه کردم. بیشتر از همه توی آن پارک قشنگ کنار راین که صبح‌ها می‌رفتم دورش می‌دویدم. آن موقع بهار بود و هوا آفتابی و چمن‌ها سبز، و من خیلی به این فکر می‌کردم که بچه‌ام دیگر نیست که توی نور آفتاب چشم‌هاش را تنگ کند و با یک‌دندگی همان‌جا دراز بکشد و گریه می‌کردم. 

توی ماشین سفر می‌رفتیم. یک‌پلی‌لیست بامزه پیدا کرده بودم از آهنگ‌های دهه‌ی پنجاه و شصت به زبان آلمانی. وسط‌هاش یک آهنگی بود به اسم : Mit 17 hat Man noch Träume

من تا ۳۵ سالگی هم هنوز امید و رویاهایی داشتم برای خودم. رویای این که ماراتن بدوم، سر یک کار کارمندی ساده باشم که بتوانم خرج خودم را در بیاورم و برای خریدن یک بلوز مجبور نباشم کارتی که اسم شوهرم را رویش نوشته دست بگیرم و سالی دوسه‌تا سفر بروم. رویای این که یک جایی خودم را برسانم که این‌جا نیست. 

الان در مقصد همان سفریم. من توی خنکای هوا نشسته‌ام رو به منظره‌ی تپه و اقیانوس. یک جای توریستی قشنگی شمال فرانسه. ساعت ده و چهل دقیقه‌ی شب است و دارم غروب کم‌رنگ آسمان را تماشا می‌کنم. و به ملال این‌جا فکر می‌کنم، و این که کاش مرده بودم.

 یک بار آن‌وقت‌ها، همین‌طوری که داشتم بی‌صدا گریه می‌کردم از قطار پیاده شدم. یادم هست که عینک‌آفتابی روی چشمم بود. ایستگاه تریمبون‌اشتراسه. تمام راه توی قطار پشت عینک اشک ریخته بودم. دم پله‌های ایستگاه، پسر سیاه‌پوست باریک و سرخوش و شوخ‌وشنگی زده بود روی شانه‌ام، به‌ام گفت درست می‌شود. 

درست نشد. هیچ‌وقت هیچی درست نشد.

از دود و آتش و خاکستر

 تابستان گرم و آفتابی و دلچسب در «خارج» شروع شده. مردم با لباس‌های خنک و نمایش پوست تن و لبخند و نوشیدنی‌های یخی خیابان‌ها را پر کرده‌اند، سرحال، معاشرتی، ورزشکار، این‌طور. برای من این‌طور نیست. نور روز، فراتر از حد تصور چشم‌هایم را می‌زند، حتی با عینک آفتابی. 

از بالا و پایین کردن خبرها، از ریفرش کردن صفحه‌ی توییتر، از انتظار، از خودِ منتظرم کلافه بودم، زدم بیرون. توی سرم دود و آتش بود و خاکستر. امروز از همه‌جا صدای انفجار می‌آمد. آدم‌های عزیز زندگی‌ام، آدم‌های که می‌شناختم، از صدای انفجار و موشک و پدافند می‌گفتند، من ولی توی خیابان‌ها می‌چرخیدم و اثری از دود و آوار و خاکستر نمی‌دیدم. داشتم له می‌شدم. احساس می‌کردم یک چیزی درست نیست که من این‌جا توی یک گوشه‌ی آفتابی پر ادای فرانسوی گیر افتاده‌ام، در حالی که توی تن‌ام کز کرده و زانوهایم را بغل زده‌ام و همه‌اش با خودم تکرار می‌کنم کاش مرده بودم، و آن همه آدم زنده، آن همه شور زندگی، آن‌جا گیر افتاده‌اند. انصاف نبود، اما همین بود و کاری‌اش نمی‌شد کرد و همینِ زندگی است که کفر من را در می‌آورد. که کاری‌اش نمی‌شود کرد. حتی اگر سعی کنی و روی همه‌چیزت قمار کرده باشی.

بعد همه‌چیز تمام شد. جنگ تمام شد. بی‌هوده‌تر از جوری که شروع شد. و حالا حتی که چند روز گذشته، من هنوز باورم نمی‌شود که این را هم، علاوه بر همه‌ی چیزهای دیگر از سر گذرانده‌ایم. چیزهایی که نه می‌کشد، نه قوی‌تر می‌کند. فشار می‌دهد و له می‌کند و هم‌زمان لبخند زشتی روی صورتش هست.

امروز توی پاریس می‌گشتم. بلوز نازک سفیدی تنم بود با دامن راه‌راه آبی روشن که پایین‌اش با هفت‌های به‌هم‌چسبیده بالا و پایین می‌شود و کمربند پهن قهوه‌ای ملایم دارد. بلوز را پنج شش سال پیش از ازمیر، و دامن را نزدیک پانزده سال پیش از یک مغازه‌ی کوچک بی‌نام و نشان توی سهروردی خریده بودم. نمی‌دانم چرا. تا حالا هم نپوشیده بودمش، اما همه‌ی این سال‌ها خانه به خانه و کشور به کشور دنبال خودم کشیده بودم تا یک روزی توی خیابان‌های پاریس تن‌ام باشد. روی تن‌ام این باشد و توی سرم دود و آتش و خاکستر. 

این‌دفعه پاریس را دوست نداشتم.

از سرریز شدن کاسه‌ی صبر آدمی‌زاد

ایستاده بودم روی سکوی شماره‌ی چهار ایستگاه مرکزی، منتظر قطار که ببردم فرانسه. ایستگاه شلوغ بود، سه دقیقه از وقت حرکت قطار گذشته بود و من از نیم‌ساعت زودترش آمده بودم روی سکو که قبل از شلوغی بپرم بالا و خودم و وسایل را با وجود لرزش دست و نایی که نداشتم، سر فرصت جا بدهم. که نشده بود. شمرده بودم تا ان موقع هیجده‌بار در بلندگو به سه زبان اعلام کرده بودند که قطار شماره‌ی فلان، که ساعت دوازده و سه دقیقه از سکوی چهار می‌رود، امروز ساعت دوازده و چهار دقیقه می‌رود. بعدش ساعت دوازده و سه دقیقه شده بود و قطار قرمز قبلی هنوز ایستاده بود کنار سکو. درهایش بسته بود و کسی نمی‌رفت و نمی‌آمد و یازده دقیقه هم از زمان حرکت‌کردنش گذشته بود و نمی‌رفت. من ایستاده بودم کنار سکو. یک چمدان بزرگ داشتم، یک کیف خیلی کوچک، یک کیسه‌ی پارچه‌ای بطری آب و تبلت و شارژر و این‌جور خرت‌وپرت‌ها روی شانه‌هام بود، یک ساک پارچه‌ای بزرگ هم گیر داده بودم به دسته‌ی تاشوی چمدان که توی بسته‌ی بزرگ کادوی دوستم بود با چند قلم آت‌وآشغالی که توی چمدان جا نشده بود. کلافه شده بودم و گشنه‌ام بود و سرتاپام از تمرین‌های فشرده‌ی این هفته، از جمله کلاس هایراکس صبح درد می‌کرد. و قطار قرمز هنوز راه نیفتاده بود و صدای سمج توی بلندگو هنوز می‌گفت امروز دوازده و چهار دقیقه، در حالی که همین‌حالاش سه دقیقه هم از این ساعت گذشته بود. 

بعد قطار رفت، و یک قطار دیگر آمد ایستاد کنار سکوی ما، که باز هم قطار ما نبود. باز هم صبر کردیم و صدای سمج سه بار دیگر اطلاعات قطار را توی بلندگو تکرار کرد. این‌بار می‌گفت دوازده و سیزده دقیقه. چقدر مانده بود؟ دو دقیقه. توی این دو دقیقه قطار قبلی راه می‌افتاد و قطار جدید می‌آمد کنار سکو و همه‌ی ما با چمدان‌ها و کوله‌پشتی‌ها و ساک‌ها سوار می‌شدیم و جا می‌گرفتیم و می‌نشستیم و قطار حرکت می‌کرد؟ معلوم است که نه. اما هنوز توی بلندگو اعلام می‌کردند دوازده و سیزده دقیقه و کسی هم چیزی نمی‌گفت. همه منتظر ایستاده بودند و هیچ‌کس به اندازه‌ی من تنها نبود. پنج دقیقه‌ی دیگر هم گذشت و بلندگوها خیلی پرسروصدا و ایستگاه خیلی شلوغ و هوا خیلی گرم بود و این‌جا بود که کاسه‌ی صبرم لبریز شد و اشک آمد توی چشم‌هام. به خاطر یک‌ربع اضافه منتظر قطار بودن و به خاطر آن خشم و استیصالی که از همین دو دقیقه‌ها و پنج‌دقیقه‌ها و اعلامیه‌های غلط و شلوغی و هیاهو و یک چیز دیگری که آن  پشت دست کرده گلویم را فشار می‌دهد و دقیقا نمی‌توانم بگویم چیست شکل گرفته و می‌چرخد و جلو می‌رود و بزرگ‌تر می‌شود و تمام من را در خودش له می‌کند. 

بعد قطاز آمد، روی سکوی سه، و من زورم نرسید چمدانم رابکشم بالا و پشت سرم کسی یک‌جور طاقت‌نیاورده‌ای بلندش کرد و جواب تشکرم را نداد.

نشسته بودم توی قطار، ساعت دوازده و بیست و شش دقیقه بود. روی تابلوی داخل واگن، هنوز ساعت حرکت را زده بودند دوازده و سه دقیقه. یا وقتی از دهن‌کجی‌های وقیح دویچه‌بان حرف می‌زنیم از چی حرف می‌زنیم.

من سر زلفت به دو عالم نفروشم

 امروز رفتم سراغ چمدان‌های لباس‌های تابستانی و اضافه. جدا کردم و مرتب کردم و از نو چیدم و این‌طوری خودم را حفظ کردم. بعضی روزها سخت‌تر می‌گذرند و امروز از سخت‌ترین‌ها بود. سرگرم لباس‌انتخاب‌کردن کردم خودم را. دو روز دیگر می‌روم سفر. زمستان سخت و طولانی امسال بارها به این فکر کردم که اگر دیگر نتوانستم، می‌روم پیش نازنین که برام مادری کند و تیمار و مراقبت. حالا دارم می‌روم

عصر رفته بودم کادویی که برای نازنین نشان کرده بودم را بگیرم با خرت و پرت‌های قبل از سفر و یکی دو قلم وسیله برای ع.ر. خریدم تمام شد و هنوز از مرکز خرید نزده بودم بیرون که خواهرم بعد از دو روز پیغام داد. پیغام قبلی‌اش این بود که اینترنت دارد قطع می‌شود و من برای اولین بار به‌اش گفته بودم دوستش دارم و مواظب خودش باشد. اسمش را و پیغامش را دیدم و زانوهام تا شد و تقریبا نشستم روی زمین. دو روز بود خودم را نگه داشته بودم که چیزی نیست و حال‌شان خوب است. پیغام‌اش را که دیدم تازه دستگیرم شد چه کابوسی را داشتم می‌گذراندم و نمی‌فهمیدم. 

***

فردا دارم می‌روم سفر. قلبم توی سینه سنگین می‌زند. برای این که آدم زندگی می‌کند و هوا آفتابی است و مردم توی کافه‌ها نشسته‌اند به بگو و بخند و تو می‌روی باشگاه زورت را می‌زنی و خودت را خسته می‌کنی و ورزش تمام می‌شود و توی یک‌دقیقه ریکاوری روی ساعت پیغام خواهرت را می‌بینی که: «هدیه جون ما خوبیم عزیزم. گویا یه پادگان زدن نزدیک چارشیر»

چارشیر میدان‌بزرگه‌ی سر راه خانه و دبیرستان بود. چندبار ازش رد شده باشم خوب است؟ چقدر آن خیابان‌های پهن و خالی را مثل کف دستم می‌شناختم. از آن‌جا تا خانه چقدر فاصله دارد. خانه؟ من چرا به آن‌جا می‌گویم خانه، وقتی که بیست سال است رفته‌ام و پشت سرم را نگاه نکرده‌ام تا همین آخرها. نکند یک وقتی اخبار بمباران شهر و خانه را ببینم و پیغامی به‌ام نرسد؟ اصلا چرا آدم این‌طور زنجیر گذشته‌ها می‌شود؟ من سال‌هاست رفته‌ام و نه خانه‌ای برایم مانده و نه حتی شهری.

فردا می‌روم سفر. خالی‌ام. برعکس چمدانی که بسته‌ام با خودم ببرم.